Wat in New York in 1970 begon als een demonstratie ter nagedachtenis aan de Stonewall-rellen (waarbij de bezoekers van de gelijknamige homobar zich voor het eerst in de geschiedenis verzetten tegen de treiterijen en de geweldplegingen van de politie), is uitgegroeid tot een enorme parade die honderdduizenden bezoekers uit de hele wereld trekt naar steden als Berlijn en Amsterdam. Sinds 1996 vieren we in onze hoofdstad ook een versie van deze parade, de Amsterdam Gay Pride of Canal Parade. Deze viering is niet ontstaan als demonstratie of protestmars. Amsterdam Pride was een feest georganiseerd door homohoreca-ondernemers, verenigd in GBA (Gay Business Amsterdam), om de stad als homo-uitgaansstad te promoten en de diversiteit van de stad te vieren. En hoewel de viering van diversiteit en acceptatie centraal staat, wordt Pride ook steeds meer een toeristische aangelegenheid.
Oprechte Steun of Pinkwashing?
In Amsterdam en Berlijn zien we net als in andere grote steden een toenemende commerciële betrokkenheid bij Pride. Bedrijven sponsoren evenementen, passen tijdelijk hun logo met regenboogvlaggen en voeren allerlei campagnes. Deze zichtbare steun is op het eerste gezicht positief, omdat het bijdraagt aan de zichtbaarheid en acceptatie van de LGBTQ+ gemeenschap.
Deze commercialisering van Pride heeft daarnaast ook geleid tot een toename van toerisme in de steden waar Pride wordt gevierd. Steden ontvangen tijdens Pride bezoekers van over de hele wereld, die genieten van de uitgelaten sfeer, de kleurrijke parades en de levendige afterparty’s. Zo liggen de bezoekersaantallen in Amsterdam rond de 500.000. Dit is een enorme economische boost voor de stad, vooral voor de horeca en het toerisme.
Toch zijn er zorgen over deze commercialisering. Sommige critici beschuldigen bedrijven van “pinkwashing”, een term die wordt gebruikt wanneer bedrijven zich profileren als LGBTQ+-vriendelijk zonder echte betrokkenheid te tonen of actie te ondernemen. Het risico is dat Pride wordt gereduceerd tot een marketingstunt, waarbij de werkelijke uitdagingen en problemen van de LGBTQ+ gemeenschap naar de achtergrond verdwijnen. Uit een onderzoek van EenVandaag uit 2022 bleek dat een groot deel van de respondenten moeite heeft met het groeiende aantal bedrijven dat zich zichtbaar aan de Parade wil verbinden. Andere gaven aan dat de dag langzaam verandert in ‘aapjes kijken’.
Dat de Pride veel bezoekers aantrekt is geen verbazingwekkend feit. Helaas brengen zulke grote aantallen feestende mensen ook nadelen met zich mee. In 2016 hebben bewoners al geklaagd over de geluidsoverlast die de Parade met zich mee brengt, en over het feit dat zij de binnenstad ‘zien veranderen in een openbaar toilet’. In de afgelopen jaren heeft de stad geprobeerd deze problemen te verminderen. Zo is sinds 2019 versterkt geluid langs de route op afgemeerde boten en op de wal niet meer toegestaan.
Een Balans Vinden
Het is cruciaal voor zowel de stad als de gemeenschap om een balans te vinden tussen commerciële belangen en de authentieke waarden van Pride. Pride is immers bedoeld als platform voor echte verandering en bewustwording, en niet alleen als een kleurrijk evenement voor de massa.
Tijdens de Amsterdam Pride worden daarom regels toegepast om commerciële uitingen tijdens de parade te beperken. Bedrijven die deelnemen aan de Canal Parade moeten laten zien dat ze betrokken zijn bij de LGBTQ+-gemeenschap door middel van transparante rapportages en voortgangsmonitoring. Ook doneert de organisatie een deel van de opbrengsten van de evenementen aan non-profitorganisaties die werken aan LGBTQ+-rechten en -ondersteuning.
In Berlijn speelt deze problematiek nog sterker. Bedrijven zoals Deutsche Bank en BMW worden vaak beschuldigd van pinkwashing, waarbij ze tijdens Pride-maand regenboogmarketing inzetten zonder beleid voor inclusiviteit te implementeren. Hierdoor voelen kleinere, lokale LGBTQ+-organisaties zich vaak overschaduwd door commerciële belangen. Als reactie hierop organiseren activisten en gemeenschappen alternatieve evenementen en protesten om de oorspronkelijke politieke en activistische doelen van Pride te benadrukken en de focus te leggen op echte sociale
verandering en inclusiviteit. De groei van Pride-evenementen heeft zowel positieve als negatieve gevolgen. Aan de ene kant wordt de zichtbaarheid en acceptatie van de LGBTQ+ gemeenschap bevorderd door commerciële steun en toeristische aantrekkingskracht. Aan de andere kant maakt de toenemende commercialisering het lastiger om trouw te blijven aan de oorspronkelijke doelstellingen van de evenementen. Het is aan de organisatie om een zorgvuldige balans vinden tussen het behouden van de authentieke waarden van Pride en het omgaan met commerciële belangen en toeristische druk. Op deze manier kan Pride een platform blijven voor inclusiviteit, bewustwording en daadwerkelijke verandering.
